Umro Nelson Mendela

Jedan od najvoljenijih vođa 20. stoljeća, Nelson Mandela, umro je u četvrtak u 95. godini.

Vijest o njegovoj smrti objavio je predsjednik JAR-a Jacob Zuma. “On se sada odmara…on sad (počiva) u miru”, rekao je Zuma.

“Naša nacija je izgubila svog najvećeg sina”, dodao je on.

Mandela je preminuo u svom domu od posljedica produžene plućne infekcije, rekao je Zuma u televizijskom obraćanju.

Južnoafrički predsjednik je saopštio da će Mandela biti sahranjen uz najviše državne počasti i naložio da zastave budu spuštene na pola koplja.

Mandela, koji je naslijedio zemlju na rubu građanskog rata, uništenu rasnim nasiljem, zauvijek će biti upamćen po tome što je vratio nadu i pomirenje Južnoj Africi.

 

Iako mu je život obilježilo mnoštvo kontroverzi, na kraju je postao svjetionik optimizma za sve narode svijeta.

Nelson Rolihlahla Mandela je rođen u južnoafričkom gradu Transkei 18. jula 1918. godine.

Mandela je obrazovan na koledžu Univerziteta Fort Hare i Univerzitetu Witwatersrand, gdje je diplomirao na Pravnom fakultetu 1942.

Pridružio se Afričkom nacionalnom kongresu  (ANC) 1944. i pružao otpor politici aparthejda vladajuće Nacionalne partije nakon 1948.

Sudilo mu se za izdaju između 1956. i 1961, nakon čega je oslobođen optužbi.

Nakon što je ANC zabranjen 1960, Nelson Mandela je zagovarao da se uspostavi vojno krilo u okviru te organizacije.

 

Doživotni zatvor

 

U junu 1961, Izvršni odbor ANC-a razmotrio je njegov prijedlog o korištenju nasilne taktike i složio se da organizacija neće spriječiti one koji se žele pridružiti Mandelinoj kampanji. Tako je formirano vojno krilo nazvano Umkhonto we Sizwe.

Mandela je uhapšen 1962. i osuđen na pet godina zatvora s teškim radom.  Naredne godine, kada su uhapšeni brojni lideri ANC-a i Umkhonto we Sizwea, Mandela je zajedno sa njima izveden pred sud i optužen za pokušaj nasilnog svrgavanja Vlade.

Njegove izjave s optuženičke klupe privukle su znatan međunarodni publicitet. Dvanaestog juna 1964, osmero optuženih, uključujući Mandelu, osuđeni su na doživotni zatvor.

Od 1964. do 1982,  Mandela je bio u zatvoru na otoku Robben, nedaleko od Cape Towna, a zatim je premješten u zatvor Pollsmoor.

Tokom boravka u zatvoru, Mandela je postao poznat kao najbitniji crnački vođa u Južnoafričkoj Republici.

 

Simbol otpora

 

Smatran je simbolom otpora u vrijeme kada se širio pokret protiv aparthejda. U više navrata je odbio da kompromituje svoju političku poziciju kako bi bio oslobođen.

Nelson Mandela je oslobođen 11. februara 1990, te je odmah nastavio raditi na postizanju ciljeva koji su on i njegovi saradnici postavili skoro četiri decenije ranije.

Godine 1990. je pušten i s tadašnjim južnoafričkim predsjednikom Frederikom W. De Klerkom započeo pregovore s ciljem mirnog okončanja aparthejda. Za te napore Mandela i De Klerk su dobili Nobelovu nagradu za mir 1993.

Godine 1994. ANC je dobio izbore i Mandela je proglašen za prvog crnog predsjednika Južne Afrike. Iako je njegov petogodišnji mandat bio obilježen dramatičnim porastom stope kriminala i epidemijom HIV-a, Mandela je smatran simbolom politike nacionalnog pomirenja.

Godine 1998, godinu prije odlaska s vlasti, Mandela je dobio nagradu Saharov.

Nakon što je okončan njegov predsjednički mandat, Mandela se posvetio humanitarnom radu.

 

Izvor: Al Jazeera i agencije